De Wet op de Continuïteit van Ondernemingen geldt op 1 april exact één jaar. Via de wet kunnen ondernemingen in moeilijkheden proberen een faillissement te vermijden. In 2009 hebben de rechtbanken 856 vonnissen tot gerechtelijke reorganisatie geveld, heel wat meer dan de 78 gerechtelijke akkoorden in 2008, het laatste jaar voor de WCO. Dat bleek op een persconferentie van UNIZO, in aanwezigheid van minister van Justitie Stefaan De Clerck. UNIZO evalueert de wet overwegend positief. De procedure is goedkoper dan voorheen én de onderneming kan, via het buitengerechtelijk minnelijk akkoord, discreet een uitweg uit de schulden zoeken. Toch kan er nog een en ander verbeterd worden aan de WCO. Zo weerhoudt de kostprijs van de wettelijk verplichte bemiddelaar ondernemers ervan een beroep te doen op de wet. Daarnaast vermindert de stugge houding van overheidsschuldeisers RSZ en BTW de kansen op redding. UNIZO vraagt minister De Clerck haar verbetersuggesties te implementeren. Om de wet beter bekend te maken bij de betrokken economische en juridische dienstverleners en onvolmaaktheden te detecteren, richt de bij UNIZO aangesloten Federatie van Vrije en Intellectuele Beroepen (FVIB) het CAP-netwerk Vlaanderen op. Prof. Dr. Eric Dirix, raadsheer bij het Hof van Cassatie, neemt het voorzitterschap op van het CAP-netwerk Vlaanderen.
In vergelijking met zijn voorganger, het gerechtelijk akkoord, wordt de WCO meer gebruikt. Eric Van den Broele van onderzoeksbureau Graydon Belgium had het op de persconferentie over 856 vonnissen tot gerechtelijke reorganisatie. Daarbovenop komen nog de buitengerechtelijke minnelijke akkoorden, die ook tot een succesvolle beëindiging kunnen leiden. Het is nog te vroeg om een volledig zicht te hebben op de uitkomst van de dossiers. Een periode van opschorting van betaling duurt gemiddeld immers 5,7 maanden.
Overwegend positieve evaluatie
UNIZO, dat al lang aandrong op een vervanger voor het weinig succesvolle gerechtelijk akkoord, evalueert de WCO overwegend positief. Vooral de mogelijkheid voor die schuldenaar om in alle discretie een buitengerechtelijk minnelijk akkoord met twee of meer schuldeisers te sluiten, is een belangrijke innovatie. Ook de wettelijk ingeschreven mogelijkheid tot overdracht van een deel van de onderneming geeft schuldenaars bijkomende vooruitzichten op een succesvolle redding van de activiteit. Een derde belangrijk pluspunt is het goedkoper prijskaartje van de procedure aangezien de verplichting tot aanstelling van een commissaris inzake opschorting is weggevallen.
Verschillende verbeterpunten
De praktijk legt echter verschillende verbeterpunten bloot, stellen UNIZO en haar gefailleerdenbegeleiding Tussenstap vast. Zo roept de nieuwe wet een aantal nieuwe actoren in het leven: de ondernemingsbemiddelaar, de gerechtsmandataris en de gedelegeerd rechter. Onduidelijkheid over hun vergoedingskost weerhoudt ondernemingen in moeilijkheden de WCO te benutten.
Daarnaast wijst UNIZO minister De Clerck ook op de economische rechten van de niet-betrokken schuldeisers. Een minnelijk akkoord kan die schaden. UNIZO pleit daarom voor een homologatievereiste voor de buitengerechtelijke akkoorden. In Frankrijk en Nederland is dit al zo.
De weinig flexibele houding van grote schuldeisers zoals BTW en RSZ, blijft ook een probleem. De WCO geeft hen niet langer een bevoorrechte positie. Maar zij verzetten zich tegen de toegekende opschorting van invordering van de schuld. Ook heeft de fiscale overheid het recht om schulden intern te compenseren. Die moet volgens UNIZO beperkt worden tijdens een gerechtelijke reorganisatie.
De voorganger
De WCO wordt dus door veel meer ondernemingen gebruikt dan zijn voorganger, de Wet Gerechtelijk Akkoord uit 1997. In 1998, het eerste jaar van de nieuwe wetgeving gerechtelijk akkoord, maakten slechts 180 bedrijven gebruik van de wet. Tien jaar later, in 2008, werden door de Belgische rechtbanken slechts 78 vonnissen tot gerechtelijk akkoord toegewezen aan bedrijven. UNIZO drong al een tijdlang aan op een betere regeling.