- Net geen één op twee vrije beroepen in een samenwerkingsverband
- In 2022 zes op tien vrije beroepen in een samenwerking
- Jaarlijkse omzet stijgt bij 68% respondenten sinds associatie met meer dan 5%
Vrije beroepen die associëren hebben een grotere winstmarge en worden een belangrijkere economische actor. Dit concludeert de Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen (FVIB) uit een enquête bij zo’n 800 vrije beroepen en een macro-economisch onderzoek in samenwerking met Econopolis. Vandaag werkt net geen één op twee vrije beroepers in één of andere vorm samen. In 2022 is dat zes op tien. “Associëren in het vrije beroep is bijna noodzakelijk”, zegt Jan Sap, secretaris-generaal van FVIB. “Samenwerken verlaagt de werkdruk, verbetert de werk-privébalans, creëert specialisatiemogelijkheden en biedt kansen op schaalvoordelen.” Maar ook voor de Belgische economie bieden associaties voordelen, zo blijkt uit een macro-economische studie van Econopolis in opdracht van FVIB. “Associëren combineert een hogere winstmarge met een hogere economische toegevoegde waarde.” FVIB stelt de resultaten vanavond voor op haar jaarlijkse Dag van het Vrije Beroep in De Warande in Brussel.
FVIB ondervroeg zo’n 800 beroepsbeoefenaars online naar hun huidige en toekomstige praktijkvorm. Vandaag werkt 53% solo, al dan niet met werknemers. Eén derde, of 30,3%, werkt in een verticale samenwerking. Dit betekent dat één of meer vrije beroepers collega’s als zelfstandig medewerker aantrekken. 3,8% werkt in een kostendelende associatie, een vorm van praktijkvoering waarbij vrije beroepen de kosten delen, maar de erelonen zelf innen. Eén op tien, ofwel 11,7% werkt in een integrale samenwerking, een associatie waarbij vrije beroepen zowel kosten als inkomsten gaan delen.
Samenwerken > solo
De enquête peilde daarnaast hoe de respondenten zichzelf zien werken over respectievelijk drie en tien jaar. In 2015 werkt 45,8% als soloberoepsbeoefenaar, in 2022 is dat nog 40,7%. De verticale samenwerkingsverbanden blijven nagenoeg stabiel: 30,2% in 2015, 29,5% in 2022. De kostendelende en integrale samenwerking nemen een vlucht vooruit. In 2015 deelt 5,9% van de vrije beroepen de kosten, in 2022 is dat al 8,1%. 18% ziet zichzelf in 2015 in een integrale samenwerking. Eén op vijf, ofwel 21,7%, denkt in 2022 zowel kosten als inkomsten met een collega te delen.
Hogere winstmarges, belangrijkere economische actor
FVIB en Econopolis bevroegen de respondenten daarnaast over hun omzetcijfers. De jaarlijkse omzet steeg bij 68% van de respondenten met een associatie met meer dan 5% sinds de associatie. Bij 19,3% onder hen lag de stijging zelfs tussen de 10% en 15%. Ter vergelijking, bij de respondenten zonder associatie steeg de omzet de afgelopen 5 jaren bij ‘slechts’ 51% met meer dan 5%. Voorts blijkt uit de enquête dat associëren een hogere winstmarge oplevert. Econopolis extrapoleerde deze resultaten naar het macro-economische niveau volgens de studie van ontwikkelingseconomen Ricardo Hausmann en Dani Rodrik (Harvard). De belangrijkste conclusie uit het onderzoek is dat associëren leidt tot een verhoogde economische waardecreatie. Met andere woorden, geassocieerde vrije beroepen vormen een zwaardere economische actor.
Sensibiliseren en ondersteunende maatregelen
Associatievorming is vandaag al ingeburgerd en zal in de toekomst alleen nog maar toenemen. Maar vaak weet de vrije beroeper niet altijd goed hoe eraan te beginnen. FVIB wil vrije beroepen sensibiliseren over en begeleiden in samenwerkingsvormen via handboeken, individuele begeleiding, seminaries en activiteiten. Voorts vraagt FVIB de overheid om samenwerkingsverbanden te ondersteunen. De Federatie denkt daarbij aan de uitbreiding van het systeem van Impulseo II naar alle vrije beroepen. Impulseo II is een tegemoetkoming van het RIZIV (beheerd door het Participatiefonds) voor een deel van de loonkosten van de werknemer die een huisartsengroepering bijstaat in het onthaal en praktijkbeheer. Vorig jaar deden 556 huisartsengroeperingen een beroep op Impulseo II.
Bericht aan de redacties: Wij kunnen u in contact brengen met vrije beroepsbeoefenaars die zijn geassocieerd.
Nuttige publicaties over samenwerken van FVIB (alle te vinden via www.fvib.be/pubs.jsp):
- Handboek 'Samenwerken in associatie'
- Stappenplan 'Associëren stap voor stap'
- Juridische aspecten over samenwerken
- www.fvib.be/samenwerken
Meer info: Sanderijn Vanleenhove, woordvoerster - 0479 44 50 78