Het Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg is klaar met zijn rapport over de financiering van psychologische zorg in België. “Het voorstel om alle psychologen op dezelfde wijze te financieren ongeacht waar en hoe ze werken, het rechtstreeks toegankelijk maken van eerstelijnspsychologen en een gemengde financieringsvorm is op zijn zachts gezegd een revolutie voor de sector”, zegt Koen Lowet, gedelegeerd bestuurder van de Belgische Federatie van Psychologen. Al zijn er ook wel een aantal pijnpunten.
Rechtstreeks toegankelijke psychologen
De psychologen zijn bijzonder opgetogen over de financiering van de eerstelijnspsychologen. Dit zijn psychologen die rechtstreeks toegankelijk zijn voor cliënten met milde tot matige klachten en die met kortdurende interventies een groot deel van de populatie verder kunnen helpen. “Dit vroegen we al langer en we zijn bijzonder blij dat het KCE de juiste lessen heeft getrokken uit de Vlaamse eerstelijnspsychologische projecten,” stelt Lowet: “het zal een heel belangrijke maatregel zijn om de wachtlijsten in onze gespecialiseerde centra te verminderen en om mensen vlugger in contact te brengen met psychologische zorg.
Therapeutische vrijheid voor de psychologen
Een ander punt waar de psychologen bijzonder tevreden mee zijn is het respect voor de eigenheid van hun beroep. Psychologen zullen zelf de inhoud van hun begeleidingen kunnen bepalen. “Dit was cruciaal voor ons. Psychologen moeten zelf kunnen inschatten op basis van hun opleiding en ervaring, wat de patiënt/cliënt nodig heeft. Het is immers geen exacte wetenschap. Op die manier blijven we ver van het Nederlandse Diagnose – BehandelCombinatie – systeem, wat desastreuze gevolgen had,” reageert Lowet opgelucht.
Aandacht voor kwaliteit en multidisciplinaire samenwerking
Het KCE – rapport gaat erg breed en koppelt ook kwaliteitsvoorwaarden zoals netwerking, permanente vorming en accreditatie aan de financiering. De psychologen zelf vinden dat niet onlogisch. “Vandaag de dag is geestelijke gezondheidszorg meer dan ooit een multidisciplinaire zorg. Samenwerken in multidisciplinair verband is dan ook een noodzaak. Bovendien is psychologie een relatief jonge wetenschap, die voortdurend evolueert. Permanente vorming is dus essentieel wil je kwaliteitsvolle zorg blijven verlenen aan de samenleving.”
Gemengde financieringsmodellen
Er is al langer sprake dat onze gezondheidszorg op een andere manier moet gefinancierd worden en het lijkt er op dat de psychologen de eersten zullen zijn die dat ondervinden. Het KCE stelt voor dat alle psychologen op dezelfde manier moeten gefinancierd worden via een mixed model. “Het is alleszins bijzonder interessant dat alle psychologen op dezelfde manier gefinancierd moeten worden, ongeacht de setting of het statuut waarin ze werken. Dat vergroot alleen maar onze onafhankelijkheid en onze impact op het gezondheidssysteem, dat vandaag toch een te sterke medische koers vaart,” is Lowet overtuigd. Over de gemengde financieringsvorm is hij wat voorzichtiger: “ We moeten dat ernstig bestuderen. Vandaag zijn psychologen totaal ondergewaardeerd in België in vergelijking met de Europese collega’s, waardoor er te weinig capaciteit is. Een financiering moet alleszins de bedoeling hebben om een discipline verder te ontwikkelen zodat er kwaliteitsvolle zorg kan geboden worden.
Pijnpunten
Toch zijn er een aantal pijnpunten in het KCE – rapport volgens Lowet. Zo hebben de psychologen het heel moeilijk met het idee dat ze “uitbetaald” zouden moeten worden via de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg. “Dat is werkelijk onaanvaardbaar. Dat zou een heel scheve situatie creëren en een evenwichtige samenwerking tussen zelfstandig psychologen en de centra onmogelijk maken. Bovendien zadel je de centra dan onnodig op met een hele resem administratie, terwijl we net ervoor moeten zorgen dat elke euro naar de zorg van de patiënt gaat.
Ook het idee dat huisartsen psychologische zorg zouden aanbieden vindt Lowet vreemd. “Kijk, we begrijpen dat huisartsen lange tijd geconfronteerd zijn geweest met een populatie met een psychische problematiek die je op een kwartier consultatie niet verder kunt helpen. Men had geen alternatief voor deze groep en dus verzorgde men hen zo goed en zo kwaad mogelijk. Met de financiering van psychologen is er wel een alternatief en moeten we de bestaande situatie niet bestendigen. Huisartsen zijn op dit moment immers niet opgeleid om psychologische zorg toe te dienen. “
Het KCE stelt voor om te werken met “adviserend psychologen/psychiaters” die moeten inschatten of een verder zetting van de gespecialiseerde zorg nodig is of niet. Lowet begrijpt de noodzaak om maatregelen te nemen om het budget onder controle te houden, maar stelt dat er betere alternatieven zijn voor de patiënt. “Als psychologen werken we met een proces van supervisie. Dat houdt in dat je ervaren collega’s mee laat kijken naar je casus om een inschatting te maken. Dat is veel objectiever en neutraler dan een adviserend psycholoog die afhangt van de verzekeraar. Daarmee creëer je een belangenconflict wat niet in het belang van de patiënt is.”
Tot slot waarschuwt Lowet voor oubollige systemen en overtollige administratie. Om een verwijzing mogelijk te maken naar de gespecialiseerde zorg is er volgens het KCE een “functioneel bilan” nodig: een consultatie zowel bij de huisarts als de psycholoog met een omstandig verslag. “Dat is niet meer van deze tijd. Met gezamenlijke en gedeelde elektronische patiëntendossiers en goede, multidisciplinaire zorg in netwerkverband, moet je patiënten en hulpverleners niet opzadelen met extra consultaties en dubbele verslaggeving,” aldus Lowet
Voor meer informatie over dit persbericht, contacteer Koen Lowet, GSM: 0476/383454 of via koen.lowet@bfp-fbp.be
