Vrije beroepsbeoefenaars vallen ook onder het toepassingsgebied van de regels inzake marktpraktijken en consumentenbescherming. Dit houdt in dat zij onderworpen zijn aan een aantal informatieverplichtingen ten aanzien van hun patiënten of cliënteel. De FOD Economie stelde guidelines op waarin deze verplichtingen worden verscherpt op maat van de vrije beroepsbeoefenaar.
Verplichting voor iedereen?
Elke ondernemer is onderworpen aan een aantal informatieverplichtingen t.a.v. zijn klanten, cliënteel of patiënten. Deze verplichtingen gelden net zozeer voor vrije beroepsbeoefenaars of beoefenaars van intellectuele beroepen.
Op dit algemene principe gelden echter wel een aantal uitzonderingen. Zo zijn de verplichtingen die hieronder worden besproken niet van toepassing op gerechtsdeurwaarders en notarissen in hun hoedanigheid van openbaar ambtenaar. Ook advocaten die juridische eerste- of tweedelijnsbijstand verlenen aan cliënteel, vallen niet onder het toepassingsgebied van deze verplichting.
Welke informatie meedelen?
Identiteit
Vooreerst dient elke ondernemer zich duidelijk te identificeren. Dat wilt zeggen dat de ondernemer zijn volledige naam dient bekend te maken maar ook zijn adres, ondernemingsnummer, telefoonnummer, eventueel e-mailadres en de rechtsvorm waaronder de onderneming optreedt.
Omschrijving van de diensten
Vanzelfsprekend dient de ondernemer ook duidelijk te maken welke diensten hij aanbiedt. Naast een omschrijving van de activiteit die wordt beoefend, moeten eventuele partnerschappen met andere organisaties en andere elementen die belangenconflicten zouden kunnen veroorzaken, worden vermeld. Heel wat vrije en intellectuele beroepsbeoefenaars stellen algemene voorwaarden op waarbinnen de diensten zullen worden verleend. Indien dit het geval is, dienen deze voorwaarden te worden meegedeeld.
Prijs
Een ondernemer dient duidelijk te communiceren over de prijs die zal worden aangerekend. Afhankelijk of een vaste prijs wordt aangerekend of met een variabele prijs wordt gewerkt, dient de totale prijs inclusief alle kosten worden vermeld of de parameters op basis waarvan de totale kostprijs zal worden berekend (zoals bijvoorbeeld een uurtarief) en de mogelijke supplementen.
Indien wordt gewerkt met voorschotten moet steeds een document worden opgesteld waarin de belangrijkste elementen van de overeenkomst worden vermeld. Indien het achteraf te betalen bedrag nog niet kan worden bepaald, dient te worden vermeld op welke wijze dit zal worden samengesteld.
Specifiek voor gereglementeerde beroepen
Vrije of intellectuele beroepsbeoefenaars die onder toezicht staan van een orde of instituut, dienen dit te melden aan hun cliënteel of patiënten. Ook de correcte beroepstitel en lidstaat waar deze werd verleend, dient te worden weergegeven.
Een cliënt of patiënt kan de vrije beroepsbeoefenaar steeds verzoeken om duiding te geven bij de gedragsregels of deontologie waaraan de ondernemer is onderworpen. Indien de ondernemer een website heeft, dient deze te verwijzen naar de deontologie of gedragsregels en de plaats waar deze kunnen worden geraadpleegd.
Op welke manier informeren?
De meeste gegevens moeten op initiatief van de ondernemer en voor het sluiten van het contract worden verstrekt, zonder dat de klant of patiënt hiernaar hoeft te vragen.
De onderneming beslist zelf op welke manier hij de informatie communiceert aan zijn cliënteel. Zo kan de ondernemer ervoor kiezen om de informatie op te nemen op zijn website en facebook-pagina, een affiche met de informatie op te hangen in de wachtzaal, de gegevens op te nemen in een brochure en beschikbaar te stellen in de praktijk, etc. De ondernemer kan ook elke cliënt individueel informeren, bijvoorbeeld door telkens een schriftelijk document te overhandigen alvorens de dienstverlening wordt opgestart.
Opgelet:
- Beschikt u over een website en/of facebook-pagina? Dan dienen enkele gegevens hier hoe dan ook steeds op vermeld te worden.
- Biedt u diensten en/of goederen aan vanop afstand (vb. met een webshop) of buiten uw vestigingseenheid, dan gelden er specifieke regels die u in de guidelines terugvindt.
Meer info?
De integrale versie van de guidelines is terug te vinden op de website van de FOD Economie. Hierin vindt u nog meer informatie terug alsook een aantal verplichtingen die van toepassing zijn op meer specifieke diensten. Eventuele wijzigingen zullen daar gepubliceerd worden.