Titelbescherming : wat is dat ?
Wanneer een beroepstitel wordt beschermd, dan krijgt u als beroepsbeoefenaar van dat beroep een kwaliteitssignaal, met name een professionele titel. Enkel wie aan de vereiste voorwaarden voldoet, kan deze titel dragen. U kan zich als individuele beroepsboefenaar van een erkend vrij beroep inschrijven op een lijst van erkende beroepsbeoefenaars van de Administratieve Commissie.
De Titelbescherming is geregeld in de kaderwet van 24 september 2006. FVIB ligt rechtstreeks mee aan de basis van deze wet. FVIB nam in 1997 al het initiatief tot uitwerking van en titelbescherming via een wet.
Kom ik in aanmerking ?
De beroepsgroepen die in aanmerking komen, behoren tot de dienstverlenende intellectuele beroepen, ondergebracht in de sectorcommissies 12 t.e.m. 15 van de Hoge Raad van de Zelfstandigen en KMOs, met name :
- juridische beroepen
- economische beroepen
- medische- en paramedische beroepen
- technische beroepen
- andere vrije en intellectuele beroepen
Beroepen die al een eigen specifieke regeling hebben voor hun beroepstitel, zijn uitgesloten van deze kaderwet zoals notarissen, bedrijfsrevisoren, wisselagenten, gerechtsdeurwaarders, architecten, accountants en belastingconsulenten.
Behoort u tot de betroffen beroepssectoren, dan moet u aan volgende voorwaarden voldoen om de beroepstitel te dragen :
- U bent houder van het vereiste diploma
- U hebt een beroepspraktijk indien dit voorgeschreven is door het reglementeringbesluit
- U bent ingeschreven op de lijst die werd opgesteld door de Administratieve Commissie, die een overzicht geeft van alle beroepsbeoefenaars gemachtigd de titel te dragen bij hun beroepsuitoefening
- U leeft de deontologische voorschriften na die het reglementeringbesluit voorziet
Ook niet-natuurlijke personen vennootschappen kunnen een beroepstitel gebruiken in hun handelsnaam, bijzondere benaming, omschrijving van hun doel of met betrekking tot hun publiciteit. Dit kan van zodra ten minste één van de zaakvoerders of afgevaardigd bestuurders ingeschreven is op de lijst van beroepsbeoefenaars.
Wat moet ik doen om de titel te krijgen ?
De eigenlijke aanvraag zelf kan niet door een individuele vrije beroepsbeoefenaar gebeuren.
Het is een erkende beroepsfederatie die het verzoekschrift aan de bevoegde minister van Landbouw en Middenstand moet richten. De beroepsfederatie moet daarbij de uitdrukkelijke steun krijgen van een interprofessionele Federatie die representatief is voor het vrije beroep. De facto zijn dat organisaties die erkend zijn in de Hoge Raad voor Zelfstandigen en KMOs (zoals FVIB).
Het verzoekschrift moet in elk geval volgende elementen bevatten :
- De te beschermen beroepstitel en de zelfstandige bedrijvigheid die door deze titel wordt gedekt
- De vereiste diplomas om het beroep uit te oefenen en eventueel de beroepsprakijk
- De deontologische voorschriften die bij het gebruiken van de titel zouden moeten worden in acht genomen
Wanneer de minister het verzoekschrift ontvangt, moet die het binnen de 60 dagen na ontvangst bekendmaken in het Belgisch Staatsblad en op de website van de zijn federale overheidsdienst publiceren. Elke belanghebbende kan in deze periode zijn opmerkingen schriftelijk aan de minster formuleren.
Daarna doorloopt het verzoekschrift een heel aantal stadia vooraleer het eventueel wordt goedgekeurd :
- Raad voor Verbruik : deze Raad ontvangt het verzoekschrift 60 dagen na ontvangst bij de minister. De Raad verwoordt haar advies
- Commissie Vrije Beroepen van de Hoge Raad Zelfstandigen en KMOs : binnen de drie maanden geeft deze commissie advies
- Opnieuw naar de minister. Nu krijgt de indiener van het verzoekschrift 60 dagen om :
o Aanpassingen aan te brengen naar aanleiding van de adviezen van beide bovengenoemde Raden
o Aanpassingen aan te brengen naar aanleiding van wijzigingsvoorstellen van de minster zelf
Uiteindelijk keurt de minister op basis van het advies van de Hoge Raad het verzoekschrift al dan niet goed. Bij goedkeuring, vervaardigt de minister voor het betreffende beroep een reglementair besluit uit dat de concrete titelbescherming reglementeert.
Welk voordeel levert titelbescherming ?
Het voordeel van de titelbescherming is dat wanneer u als vrij beroeper eenmaal de bescherming hebt, u geen concurrentie meer hoeft te vrezen van een collega die zonder het vereiste diploma toch hetzelfde beroep uitoefent en dus onterecht de titel draagt.
Ook aan de cliënt wordt met dit instrument een kwaliteitssignaal gegeven. Een wettelijk beschermde titel garandeert de consument het noodzakelijke vakmanschap van een erkend titelvoerder.
Word ik gestraft als ik een erkend beroepstitel ten onrechte gebruik ?
Sowieso is het niet toegelaten een titel te dragen waardoor verwarring kan ontstaan met een beschermde beroepstitel. Eveneens is het verboden vermeldingen aan uw titel toe te voegen, waardoor onduidelijkheid kan bestaan met de beschermde beroepstitel.
U kunt daarnaast gesanctioneerd worden met een geldboete van 200 tot 1100 euro indien :
- U niet ingeschreven bent op de lijst van personen die gemachtigd is de erkende beroepstitel te dragen en u deze toch hanteert
- Tegen u een schorsingsmaatregel werd genomen en u toch de erkende beroepstitel blijft gebruiken
- U als vennootschap de erkende beroepstitel hanteert, terwijl u daartoe eigenlijk geen recht heeft
Indien u één van de vereiste deontologische voorschriften verbreekt, dan bent u onderworpen aan tuchtstraffen, zoals waarschuwing/berisping/schorsing met max. 2 jaren/schrapping van de lijst.
Het is de Commissie die de klacht ontvangt en analyseert en beslist over het al dan niet nemen van sancties.
Welke beroepstitels zijn op dit moment via deze nieuwe wet beschermd ?
Op dit ogenblik loopt de aanvraag ter bescherming van de beroepstitel van :
- interieurarchitect
- osteopaat
- conservator-restaurateur van kunstvoorwerpen en cultureel erfgoed