• 228.142 vrije beroepen in 2009 ofwel 24,4% van alle zelfstandigen
• Helft meer vrije beroepen dan in 1999 (+ 51,7%) en 70% meer vrouwen
• Vrij beroep als enige sector meer beoefenaars dan in 2008
Door de bank genomen is een vrij beroepsbeoefenaar vandaag mannelijk, Vlaming, tussen de 35 en 40 jaar en heeft hij een medisch of paramedisch beroep. Net geen één vierde van alle Belgische zelfstandigen is een beoefenaar van een vrij beroep (24,4% of 228.142). Dat zijn er 51,7% meer dan in 1999. Belangrijk is dat het vrije beroep als enige zelfstandigensector een positieve evolutie kent in vergelijking met vorig jaar (+7,2%). Meer dan de helft is man (58%) en gevestigd in Vlaanderen (56,3%). Opvallend is nochtans wel de vervrouwelijking. Het vrije beroep telt maar liefst 70% meer vrouwen dan tien jaar geleden. De Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen (FVIB) maakt deze cijfers bekend naar aanleiding van haar jaarverslag van het werkingsjaar 2009-2010. De statistieken zijn de meest recente en slaan op het jaar 2009.
Meer beroepsbeoefenaars
België telt 228.142 beoefenaars van een vrij beroep ofwel 24,4% van het totaal aantal zelfstandigen (934.642). Het vrije beroep is hiermee, na de handel, de tweede grootste zelfstandigensector. De medische en paramedische beroepen – zoals kinesitherapeuten, verpleegkundigen en psychologen – hebben binnen de klassieke vrije beroepen samen het grootste aandeel (37,1%). De intellectuele diensten, zoals vertaler-tolk, zijn goed voor 43,4%.
De vrije beroepen zijn de sterkst groeiende sector. Ons land telt de helft meer vrije beroepen in vergelijking met tien jaar geleden (+ 51,7%). Ter vergelijking, het totaal aantal zelfstandigen steeg in dezelfde periode ‘slechts’ met 17,7%. Misschien nog opmerkelijker is de positieve groei voor 2008-2009 (+7,2%) in tegenstelling tot nagenoeg alle andere sectoren. Dankzij het vrije beroep klokt het totaal aantal zelfstandigen in dezelfde periode positief af (+ 1,2%).
Verklaring
FVIB meent dat het succes van het vrije beroep vooral ligt in de lage conjunctuurgevoeligheid, de relatieve werkzekerheid en de onafhankelijke beroepsuitoefening. Daarnaast wordt het hoger onderwijs toegankelijker en kiezen steeds meer jongeren voor een opleiding aan de hogeschool of universiteit. Dat leidt automatisch makkelijker tot een vrij beroep. FVIB ziet ook een verklaring in het positieve imago die vrije beroepen krijgen. Ten slotte wijst FVIB op het feit dat de maatschappij steeds meer evolueert naar een dienstenmaatschappij. Toch nuanceert FVIB. Niet alle vrije beroepen genieten een even grote aantrekkelijkheid. Zo dreigen zelfstandige verpleegkundigen en huisartsen knelpuntberoepen te worden.
Profiel van een vrij beroep: 35 tot 40 jaar – man en Vlaming
Gemiddeld is een beoefenaar van een vrij beroep tussen de 35 en 40 jaar oud. Dat is jonger dan de doorsnee zelfstandige (45-50j). De modale vrouwelijke beroepsbeoefenaar is iets jeugdiger dan haar mannelijke collega (35-40j tegenover 45-50j).
Vlaanderen huisvest meer dan de helft van de vrije beroepen (56,3%). Wallonië volgt met 30,6%. Brussel is goed voor 12,5%. In het vrije beroep hebben de mannen nog steeds het overwicht (58% tegenover 42%). Toch is de vervrouwelijking onmiskenbaar aanwezig. In het afgelopen decennium stroomden maar liefst 70% meer vrouwen in. Vrouwen kiezen vooral voor paramedische of medische beroepen: paramedisch (70,2% vrouwen), apotheker (55,5%), tandarts (48,4%), dierenarts (43,2%) of arts (40,2%). Opmerkelijk is ook de vervrouwelijking binnen de advocatuur (43% vrouwen). Het notariaat, gerechtsdeurwaarders en de sector fiscaal-vastgoed lokt voornamelijk mannen.
Jaarverslag
FVIB lanceert de cijfers naar aanleiding van de publicatie van haar jaarverslag 2009-2010. Dit document verduidelijkt de structuur van FVIB, bundelt de belangrijkste syndicale realisaties en geeft een overzicht van de activiteiten en communicatieacties. Ten slotte biedt het jaarverslag een summier resumé van de statistische gegevens over het vrije beroep.
Meer info: Sanderijn Vanleenhove, woordvoerder, 0479 44 50 78, sanderijn.vanleenhove@unizo.be
Het jaarverslag is verkrijgbaar via het FVIB-secretariaat bij mevrouw Iris Mommaerts via fvib@unizo.be of op het nummer 02 238 05 04.
FVIB baseerde zich voor deze cijfers op de meest recente gegevens over het vrije beroep van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekering van de Zelfstandigen (RSVZ), met name voor het hele land voor het jaar 2009.