Printversie

Vrouwen 'aan de macht' in het vrije beroep

  • 81% meer vrouwen in vrije beroepen dan tien jaar geleden
  • Meer vrouwelijke starters dan mannelijke in het vrije beroep
  • Medische en paramedische sector meest vrouwelijke sectoren

Vorig jaar startten 26.000 personen met een vrij beroep. Dat zijn er acht procent meer dan het jaar daarvoor en 32 procent meer dan vijf jaar terug. Opvallend, er begonnen meer vrouwen dan mannen in een vrij beroep. “De vervrouwelijking van het vrije beroep zet zich stevig door”, zegt Jan Sap, secretaris-generaal van de Federatie Vrije Beroepen (FVIB). “Medische en paramedische beroepen waren al altijd meer in trek bij vrouwen dan mannen. Maar nu zien we dat ook de traditionele mannenbastions als het beroep van gerechtsdeurwaarder of notaris steeds meer vrouwen aantrekken”, aldus FVIB. De Federatie merkt op dat het aandeel vrouwen ook toeneemt in het totale aantal vrije beroepen. Zo waren er 263.749 vrije beroepen in 2012, waarvan 43% vrouwen. In vergelijking met tien jaar geleden, nam het aantal vrouwelijke beroepsbeoefenaars met maar liefst 81 procent toe. De Federatie merkt op dat het vrije beroep de sterkste stijger is binnen het zelfstandigenlandschap. Het aantal vrije beroepen is in vergelijking met vorig jaar met 5% gestegen, in vergelijking met tien jaar terug is dat zelfs 64 procent. Volgens de Federatie heeft dit te maken met het positieve imago, de werkzekerheid en de lage conjunctuurgevoeligheid van het vrije beroep.

Eind 2012 waren er in België 263.749 zelfstandige beoefenaars van een vrij beroep actief, op een totaal van 988.567. De vrije beroepen vertegenwoordigen meer dan één vierde, of 26,68% van het totaal aantal zelfstandigen. Het afgelopen decennium bleef het aantal zelfstandige beoefenaars van een vrij beroep jaar na jaar ononderbroken stijgen, in het totaal met 63,7% in de periode 2002-2012. Bekijken we alleen het afgelopen jaar (2011-2012), dan zien we dat – behalve de nijverheid en in zeer kleine mate de diensten – de sector van de vrije beroepen er op vooruitgaat: een toename met 12.285 personen of 4,89%. De stijging in andere sectoren als de nijverheid (+ 2.75%) of diensten (1.17%) is veel minder groot. De meeste vrije beroepen vinden we in Vlaanderen terug (57%). Alle medische beroepen (arts, tandarts, apotheker, dierenarts en paramedische beroepen) zijn samen goed voor 91.477 personen of 34,68% van alle vrije beroepen. De juridische sector (advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders) bestrijkt 7,4% van het vrije beroepenlandschap (19.482 personen). De subsector “fiscaal/vastgoed” staat voor 10.380 zelfstandigen (3,94%). De architecten zijn met 16.214 (6,15%).Het afgelopen decennium manifesteerde een stijgende trend zich in de meeste beroepssectoren van het vrije beroep. Sterkste groeiers zijn de intellectuele diensten (+160,27%), gevolgd door de “paramedici” (+51,65%).

Starters in het vrije beroep
In 2012 startten 93.241 personen in een zelfstandige activiteit, waarvan meer dan één vierde in een vrij beroep (27,9% of 26.000 personen). In vergelijking met het jaar 2007, is er in 2012 een stijging van het aantal starters in een vrij beroep met 31,6%. Tegenover het jaar 2011 nam het aantal startende vrije beroepen met 8,1% toe. In 2012 startten meer dan de helft van de vrije beroepers in het Vlaams Gewest (14.242 personen of 54,8%). De meesten starten in de sector van de paramedische beroepen en intellectuele diensten.

Vrouwen aan de macht: 81% meer vrouwelijke beroepsbeoefenaars dan tien jaar terug – meer vrouwelijke starters
Het aantal vrouwelijke beroepsbeoefenaars in het vrije beroep steeg het afgelopen decennium met 81%. In vergelijking met vorig jaar nam hun aandeel toe met 6%. Nagenoeg alle medische beroepen tellen meer dan gemiddeld vrouwelijke beroepsbeoefenaars. De paramedische beroepen (71,9%) en apothekers (55,4%) tellen zelfs meer vrouwen dan mannen. Tandartsen (49,1%) en dierenartsen (46,2%) scoren meer dan gemiddeld. Het aantal vrouwelijke artsen klimt ook stilaan naar dat gemiddelde (41,5%).  In de andere sectoren overschrijdt enkel de advocatuur het vrouwelijke gemiddelde (45,1%). Opvallend, de vervrouwelijking treedt ook op in de traditionele mannenbastions zoals het beroep van gerechtsdeurwaarders of notaris. In 2012 telde het notariaat 29% vrouwen. Onder de gerechtsdeurwaarders zijn 29,5% vrouwen actief. Het beroep van architect en de sector van de intellectuele diensten zijn goed voor ongeveer één derde vrouwen (resp. 33,6% en 33,8%).
De vervrouwelijking manifesteert zich nog sterker bij de starters in het vrije beroep. Er startten vorig jaar meer vrouwen dan mannen (51% vrouwen tegenover 49% mannen). De medische sector lokt opvallend meer vrouwelijke starters, met als meest aantrekkelijke segment de paramedische beroepen : 81,4% vrouwen tegenover 18,6% mannen. De vervrouwelijking in de juridische sector die we konden vaststellen bij het aantal beroepsbeoefenaars, manifesteert zich nog duidelijker bij de starters. In alle beroepsgroepen startten meer vrouwen dan mannen: advocatuur 60,1% en notarissen 59%.